Кәсіпорын – жеке тәуекел мүлікті пайдаланудан түскен пайданы тұрақты жоюға бағытталған тәуелсіз жұмысын жүзеге бизнес операция түрі, өнімнің іске асыру, заттарды немесе ұсыныс ұсыныстар істеп, және ол заңнамаға сәйкес, бұл сыйымдылығы тіркелген. Өндірістік кәсіпорын өндірістік-техникалық, ұйымдық, қаржылық және әлеуметтік бірлікпен сипатталады. Өндіріс және қызмет көрсету келісім компания шикізат дайын өнімге айналдыруға пайдаланылатын, оның нәтижесінде, өндірістік …
Нарықтық құрылым көптеген белгілерімен ерекшеленетін күрделі ұғым ретінде саналады. Нарықтық құрылым бәсекелестіктің әртүрлі дәрежесімен анықталады. Нарықтық құрылым – бұл фирмалардың салалық нарықта өзара әрекеттесу сипатын анықтайтын және нарықтық тепе-теңдіктің қалыптасу әдістерін көрсететін нарықтық ұйымдастыру белгілерінің жиынтығы. Нарықтық құрылымның типі салалық нарықтың негізгі белгісі ретінде көрінетін ұсыныс тарапынан да, сұраныс тарапынан да әрекет ететін көптеген факторлармен …
Экономикалық субъектілердің бағаның және табыстың өзгеруіне деген мүмкін реакцияларын зерттеуде икемділік теориясы маңызды рөл атқарады. Икемділік – бір айнымалы өлшемнің өзгеруіне байланысты екінші бір айнымалы өлшемнің өзгеріске ұшырау реакциясының дәрежесі. Икемділіктің сандық мәнін есептеу үшін икемділіктің коэффициенті қолданылады. Икемділік коэффициенті бір айнымалының 1 пайызға өзгеруі нәтижесінде екінші бір айнымалының соған байланысты қанша пайызға өзгеретінін көрсететін …
Жалпы нарық немесе рынок деген ұғымды классикалық саяси экономия бағытының негізгі өкілі Адам Смиттің (1723-1790 жж.) «көрінбейтін қол» қағидасымен байланыстыруға болады. Оның айтуынша, «көрінбейтін қол» – бұл сатушылар мен сатып алушылардың өзара әрекеттерін тиімділікке жетелейтін автоматты өзін-өзі реттеу механизмі, өндірушілердің пайдасын арттыруға және тұтынушылардың пайдалылығын максималдауға итермелейтін күш және мәжбүрлейтін бәсекелік күрес. Сондықтан классикалық бағытқа …
Қоғамдық шаруашылықтың нысаны – адамдардың шаруашы- лық қызметін ұйымдастырудың белгілі бір тәсілі. Қоғамдық шаруашылықты жүргізудің тарихи тұрғыдан қалыптасқан 2 әдісі бар: Натуралды шаруашылық – қоғамның тек өз қажеттіліктері үшін ғана қажетті өнімдердің жиынтығын өндірумен айналысатын тұйық шаруашылық. Натуралды шаруашылықтың негізгі сипатты белгілері: экономикалық қатынастар жүйесінің тұйықтылығы; әмбебап қол еңбегіне негізделген өндірістің орын алуы; қоғамдық еңбек …
Кез келген қоғам экономиканы ұйымдастыру және оның мәселе- лерін шешу үшін өз қарамағында әртүрлі құрылымдарды, тетіктерді және институттарды қолдана алады. Осындай механизмдердің бірсыпыра жиынтықтарын экономикалық жүйелер арқылы қарас- тыруға болады. Экономикалық жүйелер – экономиканың өзара байланысқан элементтерінің жиынтығы. Экономикалық жүйелердің жіктелу өлшемдері бойынша әртүрлі сыныптамасы бар: Ашықтылық дәрежесі бойынша: Жабық экономикалық жүйе – бұл барлық …
Уақыттың әрбір нақты кезеңінде экономикалық ресурстардың шектеулілігі мәселесі орын алады. Ресурстардың шектеулілігі – барлық экономикалық қажеттіліктерді бір мезетте қанағаттандыру мүмкін еместігінің көрсеткіші. Ресурстардың шектеулілігі қоғам алдында экономикалық таңдау мәселесін туындатады. Ол әр өндірістің ресурстың шегінің болуымен және экономикалық мақсаттардың көп болуымен түсіндіріледі. Сондықтан ресурстар шектеулі болғандықтан оларды тиімді пайдалану қажет. Экономикалық таңдау – берілген шығындар …
Экономикалық теория қоғамдық ғылым ретінде шектеулі ресурстар мен мүмкіндіктер жағдайында мынадай сұрақтарға жауап беруі тиіс: Не өндіру керек? – қандай тауарлар мен қызметтер өндірілуі тиіс? Қалай өндіру керек? – қандай ресурстарды және технологияны пайдалану арқылы өндірілуі тиіс? Кім үшін өндіру керек? – шығарылған тауар немесе қызмет кімге арналады, олар қалай бөлінеді, оларды кімдер сатып алады? …
Экономикалық теориядағы бірінші мектеп: А) Классикалық саяси экономия В) Меркантилизм С) Физиократизм Маржинализм Е) Марксизм Экономикалық теория нені зерттейді? А) Адамның табиғатқа, затқа қатынасын В) Адамның қоғамға қатынасын С) Өндіргіш күштерге қатынасын Қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынастарды Е) Адамдардың қарым-қатынастарын 3. Институционализм бағытының негізгі өкілдері кімдер? А) Дж. Кейнс, Р. Харрод. В) А. Маршалл, Л. …
Экономикалық теория шеңберінде экономикалық талдаудың негізгі екі деңгейі ажыратылады және осы арқылы экономикалық теория ғылымы екі бөлімге бөлінеді: Микроэкономика – бұл шектеулі ресурстар мәселесін жекелеген экономикалық агенттердің (үй шаруашылығы, фирмалар, т.б.) нарықтағы тәртіптері мен мінез-құлықтары тұрғысынан зерттейтін экономикалық теорияның бір саласы. Микроэкономикада қолданылатын негізгі ұғымдар: сұраныс, ұсыныс, баға, бәсеке, өндіріс факторлары, т.б. Макроэкономика – бұл …